Ngành logistics lưu trữ lạnh của Việt Nam được dự báo sẽ đạt 295 triệu USD vào năm 2025, với tốc độ tăng trưởng hàng năm ấn tượng là 12% (nguồn Cushman & Wakefield). Sự mở rộng nhanh chóng này được thúc đẩy bởi nhu cầu ngày càng tăng đối với thực phẩm tươi sống và đông lạnh, dược phẩm và các hàng hóa dễ hỏng khác. Mặc dù có sự tăng trưởng này, ngành vẫn còn tiềm năng lớn để được khai thác đầy đủ, mang lại nhiều cơ hội đầu tư và đổi mới.
Nhiều yếu tố góp phần vào sự phát triển mạnh mẽ của ngành chuỗi lạnh tại Việt Nam:
Nhu cầu tiêu dùng tăng cao: Với tầng lớp trung lưu ngày càng tăng và quá trình đô thị hóa, nhu cầu về các sản phẩm thực phẩm tươi sống và chất lượng cao cũng tăng lên. Người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến sức khỏe, tìm kiếm các sản phẩm tươi sống, sữa và thịt cần có logistics chuỗi lạnh hiệu quả.
Cơ hội xuất khẩu: Việt Nam là một trong những nước xuất khẩu chính các sản phẩm hải sản, trái cây và rau quả. Logistics chuỗi lạnh hiệu quả là cần thiết để duy trì chất lượng và an toàn của các sản phẩm này trong quá trình vận chuyển đến các thị trường quốc tế.
Nhu cầu dược phẩm: Ngành công nghiệp dược phẩm phụ thuộc nhiều vào logistics chuỗi lạnh để đảm bảo việc lưu trữ và vận chuyển an toàn các loại thuốc và vắc-xin nhạy cảm với nhiệt độ.
Khi chúng ta hướng tới năm 2025, nhiều xu hướng đang định hình ngành chuỗi lạnh:
Tiến bộ công nghệ: Việc tích hợp các công nghệ tiên tiến như IoT (Internet of Things), AI (Trí tuệ nhân tạo) và blockchain đang cách mạng hóa ngành chuỗi lạnh. Các công nghệ này nâng cao khả năng giám sát thời gian thực, cải thiện hiệu quả và đảm bảo tính toàn vẹn của các sản phẩm nhạy cảm với nhiệt độ trong suốt chuỗi cung ứng.
Thực hành bền vững: Tính bền vững đang trở thành một trọng tâm chính trong ngành chuỗi lạnh. Các công ty đang đầu tư vào hệ thống làm lạnh tiết kiệm năng lượng, bao bì thân thiện với môi trường và các nguồn năng lượng tái tạo để giảm lượng khí thải carbon và thúc đẩy trách nhiệm môi trường.
Tăng cường khả năng hiển thị: Đầu tư liên tục vào phần mềm cải thiện khả năng hiển thị trên toàn bộ chuỗi cung ứng. Điều này bao gồm dữ liệu liên tục cho việc theo dõi vị trí và giám sát nhiệt độ, điều này rất quan trọng để duy trì chất lượng của các sản phẩm được làm lạnh.
Các danh mục sản phẩm mới: Sự gia tăng của các sản phẩm mới như các sản phẩm thay thế protein truyền thống từ thực vật, không chứa gluten và các sản phẩm được chứng nhận hữu cơ khác đang tạo ra các yêu cầu chuỗi cung ứng mới. Các sản phẩm này đang ngày càng phổ biến và cần có logistics chuỗi lạnh chuyên biệt.
Yếu tố kinh tế: Bối cảnh kinh tế, bao gồm các ảnh hưởng địa chính trị và thay đổi thị trường, đang ảnh hưởng đến logistics chuỗi lạnh. Các công ty đang thích ứng với những thay đổi này bằng cách cải thiện khả năng phục hồi và năng lực để đối phó với các gián đoạn.
Nhìn về phía trước, có thể đưa ra một số dự đoán về tương lai của ngành chuỗi lạnh:
Tăng cường khả năng hiển thị chuỗi cung ứng (visibility): Đầu tư liên tục vào phần mềm tiên tiến và công nghệ IoT sẽ cho phép theo dõi thời gian thực các sản phẩm nhạy cảm với nhiệt độ, đảm bảo bất kỳ gián đoạn nào cũng có thể được giải quyết nhanh chóng.
Hiện đại hóa cơ sở lưu trữ lạnh: Sẽ có những khoản đầu tư đáng kể vào việc hiện đại hóa các cơ sở lưu trữ lạnh, bao gồm việc áp dụng các hệ thống làm lạnh tiết kiệm năng lượng và công nghệ tự động hóa để cải thiện hiệu quả hoạt động.
Tính bền vững là trọng tâm chính: Các công ty sẽ ngày càng áp dụng các thực hành thân thiện với môi trường, chẳng hạn như sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo, giảm lượng khí thải carbon và triển khai các giải pháp bao bì bền vững.
Tích hợp AI và Blockchain: Công nghệ AI và blockchain sẽ cách mạng hóa ngành chuỗi lạnh bằng cách nâng cao khả năng phân tích dự đoán và cung cấp các hồ sơ bảo mật, không thể thay đổi, đảm bảo tính minh bạch và khả năng truy xuất nguồn gốc trong suốt chuỗi cung ứng.
Tập trung vào trải nghiệm khách hàng: Các công ty sẽ cung cấp các tùy chọn giao hàng nhanh hơn, quy trình trả hàng tốt hơn và các dịch vụ cá nhân hóa để đáp ứng kỳ vọng ngày càng cao của người tiêu dùng.
Mặc dù triển vọng tăng trưởng rất hứa hẹn, ngành chuỗi lạnh tại Việt Nam vẫn đối mặt với một số thách thức, bao gồm hạn chế về cơ sở hạ tầng, chi phí vận hành cao và nhu cầu về lao động có tay nghề. Tuy nhiên, những thách thức này cũng mở ra cơ hội cho sự đổi mới và tiến bộ công nghệ.
Tương lai của ngành chuỗi lạnh tại Việt Nam rất sáng sủa khi nó tiếp tục phát triển và thích ứng với nhu cầu thị trường thay đổi. Khi chúng ta chào đón năm 2025, ngành chuỗi lạnh của Việt Nam sẽ trở thành nền tảng của sự phát triển kinh tế của quốc gia, đảm bảo việc giao hàng an toàn và hiệu quả các sản phẩm dễ hỏng đến người tiêu dùng cả trong nước và quốc tế.